Uroczyste otwarcie teatru Bagatela nast膮pi艂o 25 pa录dziernika 1919 r. Jego za艂o偶ycielem i pomys艂odawc膮 by艂 Marian D膮browski, mecenas kultury, wydawca Ilustrowanego Kuriera Codziennego, sponsor Teatru Polskiego w Wiedniu.
Dla potrzeb teatru przebudowano kamienic臋 przy Karmelickiej 1, gdzie mie艣ci艂a si臋 do tej pory restauracja Lubelskiego i Kr贸la. Genez臋 nazwy wyja艣nia anegdota: Boy-炉ele艅ski, zaproszony na spotkanie w sprawie nazwy dla nowego teatru mia艂 wykrzykn膮膰: ?Znale录膰 dobr膮 nazw臋 dla teatru? - Bagatela!?.
Z za艂o偶enia w Bagateli mia艂y by膰 wystawiane sztuki lekkie, rozrywkowe i b艂yskotliwe, bliskie repertuarom paryskich teatr贸w z Placu Pigalle. Pierwsze przedstawienie wywo艂a艂o skandal: by艂a to inscenizacja sztuki Zapolskiej ?Kobieta bez skazy?, do niedawna zakazanej przez cenzur臋. Krakowskie matrony, zatroskane o moralno艣膰 m艂odzie偶y, uda艂y si臋 ze skarg膮 do biskupa Sapiehy, jednak na pr贸偶no: nowy teatr otwarto i po艣wi臋cono. Atmosfera skandalu towarzyszy艂a Bagateli jeszcze d艂ugie lata - nauczyciele z gimnazjum im. Sienkiewicza znajduj膮cego si臋 naprzeciw teatru zabraniali swoim uczniom nawet ogl膮da膰 plakaty teatru.
Kiedy w latach dwudziestych D膮browski zaj膮艂 si臋 karier膮 polityczn膮 i wycofa艂 si臋 z finansowania teatru, jego wsp贸lnicy Kr贸l i Lubelski postanowili otworzy膰 w budynku kinoteatr. W kwietniu 1928 kamienica sp艂on臋艂a, osta艂y si臋 z niej tylko mury. Gmach przebudowano, nadal wy艣wietlano tu filmy i udost臋pniano scen臋 zespo艂om teatralnym. Tu偶 przed wojn膮 ze sp贸艂ki wycofa艂 si臋 J贸zef Kr贸l, jedyny teraz w艂a艣ciciel W艂adys艂aw Lubelski podda艂 budynek kolejnej modernizacji, tworz膮c z niego Scal臋 ? najelegantsze kino Krakowa. Jako kino dla Niemc贸w Bagatela-Scala przetrwa艂a okupacj臋. Zaraz po wojnie wy艣wietlano tutaj przedwojenne filmy polskie, a nied艂ugo potem w 1945 r. powsta艂 teatr dla dzieci Weso艂a Gromadka. Jego tw贸rczyni膮 by艂a Maria Bili偶anka. By艂 to znakomity teatr, prowadzony z rozmachem, ogromnie popularny w艣r贸d najm艂odszej widowni z Krakowa i okolic. Trzy lata p贸录niej upa艅stwowiono i przemianowano Weso艂膮 Gromadk臋 na Pa艅stwowy Teatr M艂odego Widza. Odbywa艂y si臋 w nim trzy rodzaje spektakli: dla dzieci w godzinach po艂udniowych, dla m艂odzie偶y - po po艂udniu oraz w godzinach wieczornych - dla m艂odzie偶y starszej i doros艂ych. Teatr organizowa艂 tak偶e widowiska w plenerze ? m.in. na Wawelu wystawiono ?Farfurk臋 kr贸lowej Bony?, kt贸r膮 obejrza艂o 4,5 tys. widz贸w. Przedstawienia odbywa艂y si臋 tak偶e w Barbakanie.
W 1958 r. ponownie zmieniono nazw臋 teatru mieszcz膮cego si臋 na rogu Karmelickiej i Krupniczej na Rozmaito艣ci, kt贸re prowadzi艂y intensywn膮 dzia艂alno艣膰 objazdow膮 ? spektakle krakowskiego teatru zaprezentowano w 68 miejscowo艣ciach wojew贸dztwa krakowskiego a tak偶e w wielu miejscowo艣ciach Rzeszowszczyzny i 娄l膮ska. W tym czasie na deskach Rozmaito艣ci debiutowali m.in. Roman Pola艅ski, Zofia Kuc贸wna, Tadeusz Kwinta, Jerzy Nowak.
W lata siedemdziesi膮te teatr wkroczy艂 z now膮 nazw膮: Teatr Bagatela im. Tadeusza Boya-炉ele艅skiego. Najwi臋kszym sukcesem teatru w tym czasie by艂a wyre偶yserowana przez Mieczys艂awa G贸rkiewicza Balladyna S艂owackiego. Przedstawienie ze scenografi膮 Tadeusza Kantora i muzyk膮 Andrzeja Zaryckiego grano z wielk膮 popularno艣ci膮 przez sze艣膰 sezon贸w. Zosta艂a pokazana na XI Warszawskich Spotkaniach Teatralnych w 1975 r. obok tak znakomitych sztuk jak ?Dziady? w re偶. Swinarskiego.
W latach osiemdziesi膮tych Bagatela wr贸ci艂a do tradycji teatru dla m艂odego widza ? wystawiano liczne spektakle dla m艂odzie偶y zgodnie z za艂o偶eniem dyrektora Kazimierza Wi艣niaka, kt贸ry chcia艂 by repertuar skierowany by艂 do nastolatk贸w, kt贸rzy s膮 za ju偶 duzi na Grotesk臋, a jeszcze zbyt m艂odzi na Teatr Stary.
W latach dziewi臋膰dziesi膮tych Bagatela zn贸w zacz臋艂a wystawia膰 dobre sztuki dla doros艂ych: wspomnie膰 tu nale偶y dwie sztuki Krzysztofa Orzechowskiego: ?Panna Tutli-Putli? Witkacego i ?Wiecz贸r Trzech Kr贸li? Szekspira. Prawdziwym hitem okaza艂 si臋 ?Mayday? Raya Conneya w re偶yserii Wojciecha Pokory, grany przez kilka kolejnych sezon贸w przy pe艂nej widowni. W艣r贸d interesuj膮cych sztuk dla dzieci i m艂odzie偶y wystawionych w ostatnich latach wymieni膰 nale偶y ?Kubusia Puchatka? w re偶yserii Bart艂omieja Wyszomirskiego oraz ?Tajemniczy ogr贸d? w re偶yserii Janusza Szyd艂owskiego.
Na obecny program teatru sk艂adaj膮 elementy przyniesione przez kolejnych dyrektor贸w artystycznych teatru - nowe my艣lenia plastyczne Wi艣niaka, ruch i 艣piew wprowadzony przez Kwint臋, "nurt lektur szkolnych" Grzybowicza i "repertuar farsowy" Repetowskiej.
Bagatela in English | |
