Krakowskie Dzielnice

Nawet w tętniącym życiem centrum Krakowa może się zdarzyć, iż chwilowo poczujesz, że znasz już je jak własną kieszeń, w każdym fajnym pubie wypiłeś piwo i masz wrażenie, że powietrze robi się tutaj za gęste. By odczucia te nie trwały zbyt długo, proponujemy poszerzyć krakowskie horyzonty i wyjść poza obręb Starego Miasta i Kazimierza. Nieco z boku, ale w granicach pieszej wędrówki, są miejsca równie - a nawet bardziej - klimatyczne niż sam Rynek. Teraz nadszedł czas na inne dzielnice Krakowa. Oczywiście przedstawiamy je w sposób subiektywny i tylko częściowo pokrywający się z podziałami administracyjnymi miasta. Z założenia opisujemy też tylko część z nich. Zależy nam bowiem, byś przede wszystkim odwiedził fajne miejsca.
Tak dla informacji; pierwszy podział Krakowa na dzielnice miał miejsce w XIII wieku podczas lokacji miasta. Rynek i okolice podzielono wtedy na cztery kwartały. Podział ten trwał aż do końca XVIII wieku, kiedy to połączono w całość Kraków, Kazimierz i Kleparz. Na przestrzeni następnych lat, przy zmieniającej się historycznej aurze, Kraków znów administracyjnie dzielono na wiele regionów. Pod koniec XIX wieku każda dzielnica miała nawet inny kolor tablic z nazwami ulic. Ostatecznie - w dziewięćdziesiątym pierwszym roku ubiegłego stulecia ustalono, iż Kraków ma być jedną gminą z osiemnastoma dzielnicami. Oto niektóre z nich:

Salwator

Formalnie Salwator odnosi się jedynie do osiedla willowego wybudowanego na wzgórzu, ale potocznie nazwy tej używa się na określenie całego obszaru - położonego na zachód od centrum miasta - roztaczającego się niedaleko klasztoru Norbertanek, gdzie rzeka Rudawa łączy się z Wisłą. Sama nazwa miejsca pochodzi od znajdującego się tam jednego z najstarszych krakowskich kościołów: Najświętszego Salwatora. Dzielnicę tą warto odwiedzić choćby dla spaceru aleją Waszyngtona łączącą Salwator z Kopcem Kościuszki. Rozpościera się stąd nie tylko ładny widok na Kraków, ale też sprzyja on odpoczynkowi od zgiełku miasta. Szczególnie kojąco może być jesienią wśród natłoku szeleszczących żółtych liści. Prawdziwe oblężenie Salwator przeżywa natomiast w Poniedziałek Wielkanocny, kiedy to odbywa się tutaj odpust zwany po krakowsku Emaus. To prawdziwy raj dla kolekcjonerów plastikowych gadżetów oraz smakoszy cukrowej waty i pierników. Zwłaszcza, kiedy adrenalinę podnosi niebezpieczeństwo bezpośredniego kontaktu z wodą z Rudawy, którą młodzi chłopcy chętnie dzielą się z przechodniami. Salwator to też dobry punkt wypadowy, gdy chce się dojechać do Zamku w Przegorzanach lub popatrzeć z zewnątrz na zamknięty dla odwiedzających klasztor Kamedułów na Bielanach.

Podgórze

Ta położona naprzeciwko Kazimierza, po drugiej stronie Wisły dzielnica, od kilku ostatnich lat odkrywana jest na nowo. Nie dlatego, iż znajdują się tutaj zabytki klasy zero, ale dlatego, iż dostosowując się do czasów kapitalistycznych nie stała się ona (jeszcze) skomercjalizowaną dzielnicą turystyczną. To chyba ostatnia enklawa położona tak blisko centrum, w której życie biegnie swoim torem, gdzie na ulicy można poczuć smak pieczonego chleba, gdzie uchowały się jeszcze zakłady szklarskie, sklepy ze śrubkami, starej daty warzywniaki. Wszystko na tle długo otwartych marketów i oddziałów banków. Całość tworzy odpowiedni klimat i sprawia, że do Podgórza przeprowadza się coraz więcej młodych ludzi. Będąc tutaj warto wstąpić na lub po kawę do Rękawki- chyba jedynej -nowej daty- kawiarni. Ciekawy może być też dla zwiedzających Plac Bohaterów Getta Pomnik składający się z krzeseł. Z tego bowiem miejsca, w czasie likwidacji Getta Krakowskiego wywożeni byli ¯ydzi, po których, na pustym placu zostawały właśnie krzesła.

Kleparz

Kleparz to przede wszystkim plac targowy znajdujący się nieopodal Barbakanu i ulicy Sławkowskiej. Kupić tu można właściwie wszystko, od pieczywa, przez świeże warzywa i owoce, po góralskie oscypki i bunc. Administracyjnie natomiast Kleparz to obszar Krakowa na północ od Rynku, a do końca XVIII wieku samodzielne miasto. Swój obecny wygląd zawdzięcza w dużej mierze rozwojowi urbanistycznemu miasta z początków XX wieku. Wtedy to powstały gigantyczne, jak na Kraków, kamienice, budynki użyteczności publicznej i gmach główny Akademii Sztuk Pięknych. Miejscem łączącym większość powyższych budowli jest Plac Matejki, gdzie wznosi się Pomnik Grunwaldzki - na cześć wygranej bitwy pod Grunwaldem, i pomnik nieznanego żołnierza, na którym przy każdej ważniejszej rocznicy składane są kwiaty.

Grzegórzki

Na Grzegórzki warto wybrać się w niedzielę, kiedy to pod Halą Targową jest targ staroci. Wśród starych książek - często unikalnych, ubrań i mebli można odnieść wrażenie, iż zostały one wyniesione z domu Dulskich. Ale tu powiewa też świeżością. Za mniej niż połowę ceny kupuje się prawie najnowsze numery wszystkich czasopism. Skręcając nieco w bok na lewo i podążając wzdłuż torów dochodzi się do ulicy Kopernika. Sama ulica wiele optymizmu nie ma, ponieważ znajduje się tam skupisko krakowskich szpitali, ale na jej końcu jest Ogród Botaniczny, w którym podziwiać można prawdziwe roślinne rarytasy.

Bronowice

Do Bronowic, na piechotę albo na nogach raczej dość się nie da, chyba że jest się urodzonym piechurem. A warto się tam wybrać, by zobaczyć dwór Lucjana Rydla, w którym odbyło się opisane przez Stanisława Wyspiańskiego słynne Wesele. Prócz młodopolskiego akcentu, Bronowice nie mają większych atrakcji. Przeważają tutaj, zwłaszcza w nowej części, budowane w latach siedemdziesiątych osiedlowe bloki.

Wola Justowska

To typowa dzielnica willowa kojarzona z bogatymi mieszkańcami. Dzielnica, jak dzielnica ? spacer wśród domów jednorodzinnych też może być atrakcją. Bez wątpienia, wartym odwiedzenia jest natomiast Park Decjusza i położona weń niedawno odrestaurowana Willa Decjusza. Była siedziba Justa Decjusza - sekretarza Zygmunta Starego to typowy przykład renesansowej willi podmiejskiej. Stąd już tylko krok do krakowskiego zoo i Lasku Wolskiego - oferującego wiele spacerowych ścieżek.